1 Mayıs işçi bayramı olarak kutlansa da yıllardan beri "seri gulani" "Mayisin başı" şenlikleri olarak da kutlanmaktadır.
Kışın bitmesi, Mayıs ayı ile baharın gelmesi, bölge insani tarafından belirlenen Ziyaretlere "Yatırlara" gidilir, hayvanlar kesilir, yemekler yedirilir, dualar edilir ve şenlikler yapılarak kutlanır.
Bu gelenek halen de birçok bölgede devan etmekte ve "Ziyareta gulani" diye bilinen mezarlıklara gidilerek kutlanmaktadır.
Ben de "Gulana we pirozbe" derim.
Dinimizde, kültürümüzde, gelenek ve göreneklerimizde olmayan 1MAYIS işçi bayramı diye bir bayram da vardır.
Medeni gördüğümüz, hayranlık duyduğumuz, onlara benzemek için çok fedakarlık yaptığımız batının geçmişi insan hakları açısından hep acılarla doludur.
Bu acılardan biri de 1MAYIS işçi bayramıdır.
Bayram denildiğine aldanmayın.
Bu gün ve bayramı, zalime karsı mazlumun direnişi ve azmi sonucu kazanılan hakların hatırlatılması gündür.
Bu günü bilmek ve anlamak için HAYMARKET olaylarını bilmek ve anlamak gerekir.
İşçi harekâtı; 1856'da Avustralya'da taş ve inşaat işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi'nden Parlamento Evi'ne kadar yaptıkları yürüyüş tarihte ilk kez yapılan işçi yürüyüştür.
12 saat çalışmasına karşı 3 dolar alan işçilerin haklarını dile getirmek için 1 Mayıs 1886 akşamında Chicago 'daki HAYMARKET te August Spies'in konuşma yapacağı bir işçi mitingi düzenlendi ve greve gidildi.
Bunun sonucunda işçiler kitlesel olarak işten atıldılar. Boşalan 800 ila 1000 kişilik kadrolara sadece 300 yeni işçi fabrikaya başvurdu.
3 Mayıs günü, McCormick hasat makineleri fabrikasından ki grevci işçilere polis müdahalesi sonucu altı işçi öldürüldü ve onlarcası yaralandı.
Bunun üzerene aynı gece aynı yerde binlerce işçi yeniden toplandı, yapılanları protesto etti ve Haymarket Meydanı'na doğru yürüyüş yapıldı.
4 Mayıs günü Haymarket Meydanı'nda işçiler yine toplandı. Bu defa polisin müdahalesi daha sert oldu ve müdahale sonucu on iki kişi öldü.
Olayların devamında yedi polis ve Belirsiz sayıda protestocu öldürüldü ve yaralandı.
Sert müdahale sonucu olaylar kontrol altına alindi ve işçi liderlerinden August Spies, George Engel ve Adolph Fischer asılarak idam edildiler. Louis Lingg, içeri gizlice sokulmuş bir dinamit lokumuyla hücresinde intihar etti.
Uygulanan baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi.
Acıların yaşandığı bu günü hatırlamak için Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada "Birlik, mücadele ve dayanışma günü" olarak kutlanmasına karar verildi.
Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi.
Dinimiz İslâm, sömürü ve haksızlığa karşı olduğu gibi çalıştırdığı işçinin de hakkini vermesini emreder.
Peygamberimiz sallahu aleyhi ve sellem: "İşçinin alnının teri kurumadan hakkını verin"
"Hiç kimse elinin emeğinden daha hayırlı bir yemek yememiştir. Allah'ın nebisi Davud (as) da kendi elinin emeğini yerdi." (Buhari)
"Yeryüzündeki amellerim en faziletlisi şu üç şeydir: İlim talep etmek, cihad ve çalışıp kazanmaktır. Çünkü ilim, Allah'ın sevgilisidir. Gazi Allah'ın velisidir. Çalışan ise Allah'ın sadikisidir (dostudur).
1 Mayısı kutlamaya bir ay gibi bir zaman dilimi var ama yinede Tüm çalışanların hak etiği ücreti almaları dileğiyle 1MAYIS işçi bayramını kutlarım.
Selam ve dua ile.
