Okuduğum bölümler arasında olan Elektronik haberleşme teknolojisi sayesinde başlangıçta hiç tanımadığım ama mezun olduktan sonra kendimi bulduğum hep yazmayı istediğim en önemli efsaneydi Tesla.
Dönemine göre nispeten uzun bir hayat yaşamış mücadele ile geçen 86 yıla birçok icat sığdırmış, çok kere aç kalmış, Einstein, Edison ve diğer mucitler bu kadar sevilmemiştir herhalde.
Peki, Tesla’yı bu kadar değerli kılan ne? En önemli sebep Tesla’nın alternatif akımdan mikrodalgaya, flüoresan lambadan, x-ışınlarına kadar birçok icadı olması. Ama diğer mucitlerden onu ayıran başka bir şey var. Büyük bir fütürist ve vizyoner olmasının yanı sıra; ‘isyan’ tabiatlı günümüzün ruhuna çok uygun bir karaktere ve eylem zekâsına sahip olması. Bildiğini sonuna kadar savunan ve bu yolda aç kalmayı, sokakta kalmayı göze alan, hayatla savaşarak, ona meydan okuyarak başa çıkan bir adam o.
Bir anti-kahraman! Zamanının Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nda doğan Sırp asıllı Tesla, 17 yaşındayken kolera yüzünden dokuz ay yataktan çıkamamıştı. Bu dönemde matematikle uğraşıyordu. Babası iyileşmesi halinde onu mühendislik fakültesine göndereceğine söz vermişti. Dâhi Tesla’nın temelleri bu sözle atıldı. Şiirler ezberleyerek ve romanlar okuyarak geçirdiği hastalığının ardından emeline ulaştı. Okulunun en çalışkanıydı, öğretmeni “Bu kadar çalışırsa ölecek” diye babasını uyarıyordu. Fakat dehâsı kumara yenik düştü ve okuldan atıldı. Bu dönemde ailesiyle tüm bağlantılarını kopardı utancından. Graz sokaklarında kumar oynuyor, zamanını kötü geçiriyordu. Kısa sürede sinir hastası oldu. Amcasının verdiği parayla Prag’a yerleşti, dersler verdi. Fransa’ya geçip Edison için elektrik mühendisi olarak çalışmaya başladı. Kumar tutkusunu yendi. 1884 yılında ABD’ye çağırıldı. Gemide isyan çıkmış ve bütün parasını kaptırmıştı. Cebinde sadece 4 sent vardı. Yine bir savaş vardı hayatında. Daha sonra ezeli düşmanı olacak olan Edison’un şirketinde uzun süredir çözülmeyen sorunlara bir sihirli değnek gibi dokundu. Şirketi yeniden yapılandırması bile önerildi. Edison 5 bin dolar önermişti, Tesla, işi 4 ayda bitirdi. Ama eline geçen sadece 10 dolar aylık zamdı. İstifası, ezeli düşmanlığı getirdi İki sene sonra Tesla Elektrik ve Ticaret Şirketi kuruldu. Bu dönemde Tesla alternatif akım fikrini diğerlerine aşılamak istedi. Çünkü alternatif akımla daha yüksek voltaj iletme şansı doğuruyordu. Asıl savaş da burada başladı. Edison ‘doğru akım’ın gerekliliğini savunuyordu, çünkü tüm sistemlerini bunun üstüne kurmuştu. Fakat doğru akımın enerji iletimi birçok şey için yetersiz kalıyordu. Hatta alternatif akımın ne kadar tehlikeli olduğunu kanıtlamak için bir filin idamında kullandı Edison. Bu idam videoya alındı ve bütün ülkeyi dolaştı. Ardından AC akımı ile yapılan elektrikli sandalyeyi de Edison’un ekibi tasarladı ve İlk idam gerçekleştirildi. Bir mahkûm damarları patlayarak ve yanarak ölürken filme alındı. Edison’un propagandaları Tesla’yı bile hayrete düşürdü. Bu yüzden özellikle 1. Dünya Savaşı sırasında icatlarının kitle imha silahlarına dönüştürüleceğinden korkarak içine kapandı. Chicago’daki bir fuara hem Edison’un şirketi General Electric hem de Tesla’nın çalıştığı şirket Westinghouse teklif verir aydınlatma için. İhaleyi Westinghouse alınca, General Electric patentini aldığı ampulleri kullanmalarına izin vermez.
Tesla hemen bir ampul tasarlar ve fuar alanındaki tüm binaları kapsayan dev bir ışık şovuyla AC’nin galibiyetini ilan eder. DC’nin asla yapamayacağı bir şeydir bu. Tesla’nın aksine etrafına kendinden daha yetkin bilim adamlarını toplamış bir ticaret adamı olan Edison’un yapabileceği bir şey kalmamıştır artık Tesla AC’nin galibiyetinden sonra kablosuz enerji iletimi üzerine çalıştı. Daha 1891’de wireless’ı düşünüyordu! Radyo dalgalarıyla uzaktan kumanda ettiği tank deneyi, pek çok gelişmeye ve yeni icatlara yol açan bir öncüydü. Görülmeyen enerji dalgaları yönlendirmeliydi. Kendi patentleri doğrultusunda Wilhelm Röntgen, X-ışınlarını bulduğunda hayal kırıklığına uğradıysa da bu teknoloji üzerinde çalışmaya devam etti.
Şimdi kullandığımız cihazların ilk prototipleri ve pek çok patent ona aitti. 8 dil biliyordu. Kitapları ezberleyebilecek kadar sağlam bir hafızaya sahipti. Hastanede MR çektirince bile onun buluşları sayesinde sağlığımıza kavuştuğumuzu unutmamalıyız. Onun verdiği ilhamı toplum olarak örnek almalıyız. Yaptığım elektronik tasarımlarda onu örnek almaya çalışır ve bilgi sınırlarımı her gün daha da genişletirim. Umarım ben ve benim gibilerin çabaları boşa çıkmaz.
Batman şartlarında zor olsa da en büyük hayallerimden biri Nüfusu 600 bini aşan ilimizde ekonomik getirisi yüksek ürünler üreten tesislerin kurulması ve ağırlıkta hafif pahada ağır yüksek teknolojili ürünler üretilmesidir.
İlimiz ve gençlerimiz hafife alınmamalıdır.
Çok değerli mühendis ve tekniker arkadaşlarımız Batman dışında çalışmak zorunda kalıyor ve maalesef beyin göçü oluyor. Bu göçü tersine çevirmeli faydayı ve ekonomik kalkınmayı şehrimize acilen getirmeliyiz.
Sağlıcakla kalın.
