İnsanın doğasında sosyalleşmek var. Peki, acaba zeki olmak; sosyalleşmeyi nasıl etkiliyor? Zeki insanlar daha mı asosyal oluyor?
ARAŞTIRMA
London School of Economics Profesörlerinden Satoshi Kanazawa, İngiltere’de 18-21 yaş arası 15.197 kişiden toplanan verileri inceliyor. Bu kişilerin yaşadıkları yerlerdeki yoğunluğa, mutluluk oranlarına ve IQ sonuçlarına bakıyor. Çok net bir şekilde keşfediyor ki küçük yerlerde yaşayan insanlar daha mutlu.
İLİŞKİLER
Acaba bunun, insanların etkileşimleriyle ilişkisi var mıdır, diye bakıyor. Ve yine keşfediyor ki küçük yerlerde yaşayanlar, arkadaşlarıyla daha çok etkileşim içindeler. Kısacası, ilişkiler, insanlara mutluluk getiriyor.
EVLİLER VE ZEKİLER
Kanazawa, bu çerçevede ilginç bir şey daha keşfediyor. Araştırdıkları arasında iki grup var ki, bunlar istisna. Birinci grup, evliler. İkinci grup ise zeki insanlar.Yani, kişi evliyse veya zekiyse, diğer insanlarla iletişimi azalıyor. Ama buna rağmen ‘mutsuz’ olmuyor.
Peki, bu iki grup neden istisna?
EVLİLİK
Evlileri tahmin edebiliyoruz. Bu kişiler kabul görme ve ilişki ihtiyaçlarını eşleriyle karşılayabildikleri için, arkadaşlarına daha az ihtiyaç duyuyor. (Tabii ki eşleriyle ilişkileri güçlü olmayanlar, arkadaşlarına daha çok yöneliyor) Peki, ya zekiler? Onlar neden daha az iletişim içinde?
ZEKİLER NEDEN DAHA ASOSYAL?
Bunun da iki sebebi var;
Birincisi, zeki insanlar ‘diğer insanlarla’ geçirilen zamanı, hedeflerine ulaşmayı geciktiren bir ‘engel’ olarak görüyor. Bu kişiler etrafındaki insanlarla daha az görüşüyor ve görüştükleri insanların da hedeflerine yardım edecek kişilerden olmasına dikkat ediyor.
Daha az ilişkiden daha fazla doyum sağlamaya çalışıyorlar. Einsten de “Verimliliğin en büyük düşmanı, ziyaretler ve telefon” dememiş midir?
SORUNLA BAŞ ETME
İkinci sebep de sorun çözmeyle ilgili.
Kanazawa’nın Savanna Teorisi’ne göre, zekanın fonksiyonu; sosyalleşmenin yanı sıra, yeni adaptif problemleri çözmek. Yani, zeki insanların yeni problemlerle baş etmesi daha kolaydır.
Ama bilişsel becerisi daha az gelişmiş insanların daha zor.
Onun için bu insanlar problemlerle baş etmek için diğer insanlara daha çok ihtiyaç duyuyor.
Zeki insan, problem çözmek için diğer insanlarda daha az destek talep ediyor.
Bundan dolayı da daha az iletişim kurma ihtiyacı duyuyor.
Bu da onları daha çok asosyal yapıyor.
SONUÇ
Kısacası, insanın doğasında sosyalleşmek var çünkü yaşamda kalmak için diğer insanlara ihtiyacımız var.
Ama yaşamdaki sorunları tek başına çözebilen insanlar diğer insanlara normalden daha az ihtiyaç duyuyor ve dolayısıyla daha asosyal oluyor.
Peki, bu anneler ve babalar için ne anlama gelir?
ÇOCUK EĞİTİMİ
Kişiler kendi kimliklerine göre iletişim kurarlar.
Yukarıda gördüğümüz gibi zeki insanlar farklı şekilde iletişim kuruyor.
Kendi kimliğinden dolayı daha az iletişim kurmayı seçen bir çocuğu, sosyal olması için zorlamak, onda değersizlik duygusu yaratır.
Çocuk kendi doğasını (daha az ilişki kurma ihtiyacı) özgürce yaşayamaz.
Bu da mutsuzluk kaynağıdır. Aile çocuğunu olduğu gibi kabul ettiği zaman, çocuk yapısından dolayı az ilişki kuruyorsa, o çocuk bu az ilişkiyle zaten mutlu olur.
Endişelenmeye veya çocuğu yargılamaya gerek yok.
Çocuk korkusundan veya utangaçlığından dolayı daha az ilişki kuruyorsa, bu durumda da baskıya gerek yok. Baskı kalkınca yani çocuk kabul görünce, çocuk rahatlayacak ve zaten ilişki kurmaya başlayacaktır. Yani, koşulsuz kabul, çocuğa her şartta mutluluk getirir.
