Yazan ve derleyen EKREM GÜNAYDIN
İzinsiz iktibas edilemez.
Zamanla gerçek adı unutulmuştur. O artık Koçero’dur. Kurulu düzene, baskı ve haksızlıklara karşı dağları mesken edinen Koçero, zamanla efsaneleşir. Koçero, yaşadığı dönemin gazete sayfalarına da sık sık haber konusu olur.
EŞKIYA’NIN HAYATI, NESİLDEN NESİLE AKTARILDI
Eşkıyalığın kökenlerinde genellikle hâkim iktidar ve otorite ile çatışma yatmaktadır. Eşkıyaların çoğu, yol kesip haraç toplamak yerine sınır kaçakçılığıyla uğraşırmış. Bu eşkıyaların en ünlülerinden biri de Koçero'dur. Göçer-Koçer, Kürtçede göçebe anlamına gelir.
Batman, o dönemler Siirt’e bağlı bir köymüş. Dönemin insanları “eşkıya” diye tanımlarmış Koçero’yu. Göçer Kürtler ise onu adeta koruyucu melek gibi görürmüş. Aynı dönemde, yine onun kadar ünlü Hamidolar ve Hekimolar varmış.
BİR GENCİ VURUR VE EŞKIYALIK SERÜVENİ BAŞLAR
Dönemin tanıkları Koçero’yu anlatırken “Babası ile kavga eden genci vurması ile Koçero’nun eşkıyalık hikâyesi başlar. Ya kaçacak ya da mahpus yatacaktır. Kaçarken, ilk tanıştığı kişi de Şerif’tir. Zira Şerif de bir kaçaktır. İkisi de adam vurmuştur. İkisinin de henüz bıyıkları terlememiştir. Kavgayla başlayan arkadaşlıkları, kan kardeşliğe dönüşür. Önce Şerif vurulur. Hem de birlikte kaçaklık yaptığı arkadaşı Ali tarafından. Koçero, Şerif’in intikamı alır. Ali’yi öldürür” ifadelerini kullanıyor.
NAMI, TEZ ZAMANDA DUYULUR
Eşkıyalık dünyasına genç yaşta başlamasına karşın tez zamanda nam salmış Koçero… O süreçte yaşananlara ilişkin bilgi veren canlı tanıklar “Üstelik amcakızı Şirin’e vurulmuştu. Zamanla şirin’le evlenir. Eşkıya Koçero’nun artık bir evi vardır. Koçero ve arkadaşlarının kaçaklığı sürer. Van, Siirt, Şırnak, Batman, Suriye, İran, Irak’a kadar giderler. Kaçak mal getirip satarlar. Koçero halkın yanındadır. Namı her geçen gün yayılır. Yaptığı eylemler halk arasında efsanevi şekilde anlatılır. Koçero’nun sonu henüz yaşı 31 iken trajik bir biçimde gelir. Ama namı sürer…31 yaşında hayatını kaybeden Koçero, geride gözü yaşlı bir eş ve beş çocuk bırakır” diyor.
BÜTÜN SOYGUNLAR ONUN ÜZERİNE YÜKLENİRDİ
Koçero’nun hayat hikâyesini araştıranlar anlatıyor “Koçero, 8–10 yıl boyunca bütün jandarma takiplerinden kurtulmayı başarmış, uzun boylu yakışıklı bir delikanlıydı. Güneydoğu'da işlenen bütün soygunlar, bütün cinayetler, onun üzerine yükleniyordu. O dönemin insanları, onun kötü bir adam olduğuna hiç inanmıyordu. Koçero’nun yakalanmamasının nedeni de buydu. Köylü kendisini seviyor ve ele vermiyordu” diyor.
***
DÖNEMİN ŞAHİTLERİ, KOÇERO’YU ANLATIYOR
Koçero ile ilgili yayılan bir söylentide “Diyarbakır’ın Silvan ilçesinin Helin Köyü'nde rençperlik yapan Mehmet İhsan Kilit, zamanla Koçero olmuştu. Yeni evliydi ve eşi Saliha'dan bir kız çocuğu vardır. Mehmet İhsan bir gün işitir ki, civar köylerden birinin ağa oğlu, karısına sarkıntılık etmektedir. Ağa ve bey kısmıyla baş edecek gücü yoktur, karısını ve çocuğunu alarak Silvan'a taşınmıştır. 3 ay sonra bir gece vakti, bu ağa oğlunun cesedi Silvan meydanında bulunur. Ondan sonra, Mehmet İhsan bir daha Silvan'da hiç görülmez. Karısı ve çocuğunu Suriye topraklarına bırakır ve dağlara gider” deniliyor.
***
O, ADİL BİR EŞKIYAYDI
Garzan’da uzun süre petrol mühendisliği yapan eski Bakanlardan Esat Kıratlıoğlu, Garzan kampı yolunda karşılaştığı Koçero’yu anlatırken “Garzan Dağında yeni petrol bulunmuştu. Garzan ile Batman arasında o tarihlerde mekik dokuyordum. Gündüzümüz Garzan, gecemiz ise Batman’da geçiyordu. Bir gün Garzan’a doğru petrol mühendisi arkadaşlarımızla yola çıkmıştık. Kampa yaklaştığımızda önümüzü kesen isim Koçero’ydu. O insaflı ve adil bir eşkıyaydı. Bizi uyardı, siz de para çoktur, fakir halka yardım edin dedi. Paraları bizden aldığı için asla Koçero’ya kızmazdık. Çünkü zenginden alıp fakire verirdi” ifadelerini kullanıyor.
“HALK, KOÇERO’YU SEVİYORDU”
Koçero’nun ölüm hikâyesine ilişkin yayılan başka bir söylentide “Koçero ve arkadaşları, ayın başı olduğu için, petrol şirketi kampını basmayı planlamışlar. Koçero, bekçiyi silahla korkutarak tehdit etmiş. Paraların yerini sormuş. Bekçi, paraların yarın geleceğini söylemiş. Koçero ve arkadaşları ertesi gün yine kampa gelmiş ancak jandarma ile bazı arkadaşları tarafından pusuya düşürülmüş. Kamp amirine nişan alan arkadaşı Ali Sevim, yanlışlıkla Koçero’yu vurmuş. Herkes kaçabilmiş ama Koçero bir dere yatağında ölü bulunmuş.
Ali Sevim, Hasan Kaya ve Hamo Demir daha sonra yakalanmış” deniliyor.
NOT: Bize bilgi ve fotoğraf desteğinde bulunan Eğitimci Ekrem Günaydın’a teşekkür ediyoruz. https://www.facebook.com/ekrem.gunaydin?ref=ts&fref=ts
“Batman” isminin tarihçesi ve nerden geldiği ile ilgili bilgi sahibi olan okurlarımızın, Batman Sonsöz Gazetesi’ne ercan.atay@hotmail.com ya da medeniakbas@hotmail.com adreslerinden ya da eğitimci Ekrem Günaydın’a facebook adresinden ulaşmaları rica olunur.
