Ekonomik krizden ve tüm ürünlerine zam gelmesinden, un fiyatlarındaki aşırı artışlardan dolayı kapanma noktasına geldiklerinden ve buğday satıcılarının stok yaptıklarından dert yanan fırıncılar, yetkililerden bu sorunun bir an önce çözüme kavuşmasını talep ediyor.
İşte fırıncılarımızdan gelen açıklamalar;
“KAZANCIMIZ GÜNÜ BİLE ZAR ZOR KURTARIYOR”
Mustafa Yıldız “Fırıncılık el emeğinin, alın terinin olduğu nadir mesleklerdendir. 30 yıldır fırıncılık yapıyorum. Bahçelievler Mahallesi 1630. sokakta Yıldız Ekmek Fırınını işletiyorum. 30 yıllık meslek hayatımda bu kadar zorlandığımı hatırlamıyorum. Un fiyatları başta olmak üzere ham maddelerimizin (un, odun, maya, şeker, yağ, susam vb.) fiyatları yüzde 100 arttı. Hiç istemediğimiz halde ekmek fiyatına zam yapmak zorunda kalıyoruz. Şuanda kapanan bazı fırınlar var ve süreç bu şekilde devam ederse bu sayı artacak. Ya buğday fiyatlarının düşmesi ya da acilen ekmeğe en az yüzde 50 zam gelmesi lazım. 200 gram bir ekmek şuanda 1,75 iken en az yüzde 50 zam ile 2,50 gelirse ancak bizi kurtarır. Burada unlu mamullerin (simit, poğaça, açma, börek vb.) çoğunu yapıyoruz. Vatandaşın alım gücü düşse bile ekmek temel ihtiyaç olduğu için müşterimiz oluyor. Ancak fiyatlar yükselince tepki görüyoruz ancak zam gelmesinin sebebi biz değiliz. Şuan ki kazancımız günü bile zar zor kurtarıyor” dedi.
“İŞÇİ MAAŞLARINI ÖDEYEMİYORUM”
Mehmet Şirin Sincar “Fırıncılığa 16 yaşındayken Bursa’da çırak olarak başladım. 25 yıldır bu işi yapıyorum. Bahçelievler Mahallesi Abdülrezzak Ceylan Caddesinde Yağmur Ekmek Fırınında 2 yıldır çalışıyorum. 7 ay önce aldığımız un 100 lirayken şuanda 300 lirayı aştı. Maya 70 lirayken şuanda 170 lira oldu. Mülk sahibi de kiraya zam yapmak istiyor. Odun 400’den 800’e çıktı. Bizi en çok zorlayan un fiyatına gelen artış. Burada pide, somon, lavaş gibi ekmek çeşitlerini yapıyoruz. 5 personel istihdam ediyorum ama artışlar bu şekilde devam ederse maaşlarını ödemekte zorlanacağım için personel çıkarmaya hatta iş yerini kapatmaya bile gidebilirim. Askıda ekmek kampanyasıyla dar gelirli vatandaşlara yardımcı olmaya çalışıyorum” dedi.
“HERKESİN YAPABİLECEĞİ BİR MESLEK DEĞİL”
İhsan Yaman “Fırıncılığa 15 yaşında çırak olarak başladım. 35 yıldır fırıncılık yapıyorum. Bahçelievler Mahallesi Divan Caddesinde Umut Ekmek Fırınında 9 yıldır kiracıyım. Un fiyatlarına gelen artışa göre ekmek fiyatına gelen artış yetersiz kalıyor, bu da bizi çok zorluyor. Eskiden 500 gram ekmek 3 lirayken şuanda 3,5 lira oldu. Un fiyatları 150 liradan 300 liraya çıktı. Bu yüzden zarar ediyoruz. Duyduğuma göre un fiyatlarının yükselmesinden dolayı kapanan 3–4 fırın var. Bu şekilde devam ederse çoğu fırıncı kapatmak zorunda kalacak. Un fiyatlarının düşmesini istiyoruz. Bu pahalılığın sebebi buğday satıcılarının stok yapmasıdır. 3 personel çalıştırıyorum ama çırak çalıştıramıyorum çünkü gelir gideri karşılamıyor. Biz sadece ekmek yapıyoruz. Biz lokantalara, fabrikalara da ekmek veriyoruz ama fiyatlar yüksek olduğu için onlar da itiraz ediyor. Mesleğimiz güzel bir meslek ama herkesin yapabileceği bir meslek değildir çünkü sürekli ateşin önünde olmak kolay değil”
“KAZANCIMIZ YOK, MASRAFLAR ARTTI”
Mehmet Sait Şimşek “Fırıncılığa 15 yaşında çırak olarak başladım. 2209. sokakta Cesa Ekmek Fırınında 25 yıldır çalışıyorum. Eskiden işimiz azdı ama kazancımız vardı şimdi ise iş çok ama kazancımız yok. çünkü masraflar çok yükseldi. Eskiden un fiyatlarına ayda 1 zaman gelirken şimdi her gün zam geliyor. Bu durum bizi olumsuz etkiliyor. Devlet bize 200 liranın üstünde un alma diyor ama uncular 300 lira diyor. Denetim mekanizmaları fırıncılar yerine buğday satıcılarını denetlemeleri lazım. Kafalarına göre fiyat veriyorlar. 200 gram somon ekmeğin maliyeti 1,60 iken biz onu 1,50’ye satıyoruz yani zarardayız. Devletten isteğimiz fırıncılara belli oranda un iştikakı sağlasınlar. Böylece stokçuluğun önüne geçilir ve ekmek fiyatları düşer. Ben burada 16 çalışanla hizmet veriyorum ama bu şekilde devam ederse fırını kapatmak zorunda kalacağım”
“BATMAN’DA 12 FIRIN KAPANDI”
Deniz Yıldız “Fırıncılığa 13 yaşında abimin yanında çırak olarak başladım. 24 yıldır bu sektördeyim. Pınarbaşı Mahallesi Hamidiler Caddesinde Kral Ekmek Fırınında Kiracıyım. Esnaf ve Sanatkârlar Odası, Tarım İl Müdürlüğü ve Toprak Mahsulleri Ofisi bize dediler ki un fiyatını 200 liraya düşüreceğiz ama bir sonuç alamadık. Un fiyatları şuanda 360 lira civarında. Batman’da 12 fırın kapandı. Bu şekilde devam ederse kapanan fırın sayısı artacak. Fabrikalardan gelen sipariş fişinde gelen un adedi yazıyor ancak fiyat yazmıyor. Bunun önüne geçilmesini rica ediyoruz. Fabrikalara 100 çuval un siparişi veriyorum ama bana 20-30 çuval olarak parça parça yolluyorlar ve her parti de fiyatı daha yüksek oluyor. Un dışında maya, odun fiyatlarının da artması bizi çok olumsuz etkiledi. Tüm ürünlerimize (poşet, kağıt, kepek, maya vb.) yüzde 100 zam geldiği için kazancımız giderlerimizi karşılamıyor. Fiyat artışlarına müdahale edilmesini rica ediyoruz. Ben burada 7 personel çalıştırıyorum. Benim kapanmam demek 7 ailenin ekmek kapısının kapanması demektir”
“FİYAT ARTIŞININ SEBEBİ, STOK YAPILMASI”
Mehmet Şahin “Fırıncılığa 15 yaşında dayımın yanında çırak olarak başladım. 11 yıldır fırıncılık yapıyorum. Sağlık Mahallesi Garzan Caddesinde Sağlık Ekmek Fırınında 5 senedir kiracıyım. Tüm ürünlerimize sürekli zam gelmesi bizi çok zorluyor. Sadece bir ürüne zam gelse belki onun açığı kapatılabilir ama hepsine gelince bu bizim zarar etmemize sebep oluyor. Bu fiyat artışlarının sebebi büyük firmaların stok yapmasıdır. Bu zamlar büyük şirketlere kâr, bizim gibi küçük işletmelere de zarar olarak yansıyor. Eskiden işsizlik sorunu vardı ancak şimdi esnaflar dahi işçi durumuna düşmüş halde. Burada 6 kişiyi istihdam ediyorum. Ekmek ve katmer yapıyorum. Un fiyatlarındaki artış bizi en çok zorlayan durumdur. Bu sorunların bir an önce yayınlanmasını istiyoruz aksi takdir de kapatmak zorunda kalacağız”
“MESLEK ÖLMEK ÜZERE”
Yakup Tunç “Fırıncılığa 12 yaşında çırak olarak başladım. 20 yıldır bu meslekteyim. Aydınlıkevler Mahallesi Veysel Karani Caddesinde Başak Ekmek Fırınında 5 yıldır kiracıyım. Asla ölmeyecek olan bir meslek ölmek üzere. Burada 5 kardeş çalışıyoruz ancak kazanç olmadığı için eve para götüremiyoruz. 1 yıl önce 100 lira olan un fiyatı şimdi 350 lira olmuş. Ekmek fiyatı 1 yıl önce 3 liraydı şimdi 3,5 lira oldu. Un fiyatına gelen artışa göre ekmeğe yapılan zam oranı bizi kurtarmıyor. Vatandaşlar da ekmek fiyatındaki artıştan çok rahatsız oluyor. Buğday toptancılarının stok yapması un fiyatlarının artmasına sebep oluyor. Burada 5 kişi çalıştırıyorum ama zamlar bu şekilde devam ederse kapatmak zorunda kalacağım. Maya, gazete, poşet, yağ vb. tüm malzemelere yüzde 300 zam gelmiş durumdadır. Eskiden 1 ton odun fiyatı 500 lirayken şimdi 1000 lira olmuş”
“KEPENK KAPATMA NOKTASINDAYIM”
Kadri Tunç “Fırıncılığa 12 yaşında çırak olarak başladım. 18 yıldır bu işi yapıyorum. Meydan Mahallesi Şemsiyeli Sokakta Güler Ekmek Fırınında 5 yıldır kiracıyım. Önüne geçilemeyen un fiyatları nedeniyle kepenk kapatma noktasına geldim. 400 derece sıcağın önünde vatandaşlarımıza hizmet vermeye çalışıyoruz. Yetkililerden yüksek un fiyatlarına çare bulmalarını istiyorum. Aksi takdirde fırıncılık sektörü bitme noktasına gelir. Burada 6 personel çalıştırıyorum. Buranın kapanması demek 6 ailenin geçim kaynağının kuruması demektir. Eskiye göre yüzde 30 müşteri kaybımız var. İhtiyaç sahiplerine askıda ekmek uygulamasıyla destek olmaya çalışıyoruz. Talebimiz, un fiyatlarının sabitleşmesi. Eskiden un fiyatları 140 lirayken şuan 300 lira. Un fiyatı hala da artarak devam ediyor. Artan maliyetlerden dolayı emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Bu maliyetlerle baş edemediğimiz için fırıncılık bitti”
“FABRİKALAR UNU PAHALI SATIYOR”
Sabır Kılıç “Fırıncılığa 13 yaşında amcamın yanında çırak olarak başladım. 12 yıldır bu sektördeyim. Pazaryeri Mahallesi Ahmet Kaya Bulvarında bulunan Kılıç Ekmek Fırınında 3 yıldır çalışıyorum. Ben mesleğimi 2 yıl öncesine kadar çok severek yapıyordum ancak son zamanlardaki tüm zamlardan dolayı belimiz bükülmüş durumda. O yüzden artık bu meslekten keyif alamıyorum. Eskiden 1 çuval undan 3 çuval un kadar kar ederdim şimdi ise 1 çuvaldan o çuvalın parasını bile zar zor çıkarıyorum. Yetkililerin önce ellerini vicdanlarına koymalarını sonra da bu duruma bir el atmalarını rica ediyorum. Un fiyatlarındaki artışın sebebi buğday satıcılarının stok yapmasıdır. Kısa bir süre önce Esnaf ve Sanatkârlar Odası fırıncılara dedi ki fabrika sahipleri ve TMO ortak bir karar alarak fırıncılara ofisten fabrikalara buğday verip, ucuz un üreteceklerinin ve en fazla 200 liradan fırıncılara satılacağını söyledi ama bunlar sadece söz de kaldı. Fabrikalar verdiği sözü tutmayıp unu 350 liradan satmaya devam ediyor. Lütfen bu duruma bir çözüm bulunsun”
“ÇIĞLIĞIMIZI DUYUN”
Fuat Kılıç “Fırıncılığa 13 yaşında babamın yanında çırak olarak başladım. 24 yıldır bu sektördeyim. Bağlar Mahallesi Garzan Caddesinde bulunan İkram Ekmek Fırınında 24 yıldır çalışıyorum. Biz bu işi ailecek yapıyoruz. Baba mesleğimiz. Un fiyatlarının değişkenliği bizi zorluyor. 3 ay önce aldığımız un 150 lirayken şuan 330 liraya alıyoruz. Susam, gazete gibi fırın ihtiyaçlarını yüzde 200 zamla alıyoruz ve bu zamlara dur diyemiyoruz. Türkiye ham madde ülkesi olmasına rağmen biz dışardan ithal ediyoruz. Şuanda ekmek fiyatlarının 3,50 lira olması bizi günde 500 lira zarara sokuyor. Bu şekilde devam ederse fırıncılar olarak zora düşeceğiz. Bu şekilde devam ederse ekmek satışında kısıtlamaya hatta eyleme kadar gideceğim. Ekmek bu gramajda kalırsa minimum 5 lira olması gerekiyor. Bu çığlığımızı yetkililerin duymasını rica ediyorum”
