Kentsel dönüşüm; kısaca kentin toplumsal, ekonomik ve mekânsal olarak yeniden ele alındığı ve kentteki sorunlu alanların sağlıklı ve yaşanabilir hale getirilmesi için yıkıp yeniden yapma, canlandırma olarak her ne kadar tanımlansa da Batman’daki örneklerine baktığımızda tam da tersi bir etki yaratıyor.
Batman’da kentsel dönüşüm adı altında başta Belde Mahallesi’nde büyük bir felaket yaşanıyor.
Henüz ekonomik ömrünü doldurmamış, son derece kullanışlı ve modern binalar, kentsel dönüşüm adı altında ardı ardına yıkılıyor.
Geniş yeşil alanlar, parklar, oyun alanları olan müstakil nezih dubleks evler, en fazla 3 katlı ve son derece ferah ve güvenli binalar, rant uğruna teker teker kentsel dönüşüme feda ediliyor.
20–30 yıllık evlerin yerine çok katlı bina ve büyük alışveriş merkezleri yapılıyor.
Bu binalar inşa edilirken kamuya ait park ve yeşil alanlar, sitelerin özel alanına dahil ediliyor.
Yıkım yapılırken de her şey tarumar ediliyor.
Aylardır koca koca ağaçlar hızarlar ile kesiliyor.
Gece gündüz hızar sesleri geliyor mahalleden.
Kamyonlarca inşaat artığı, üstü açık şekilde taşınıyor, artıklar yol boyunca sağa sola savrulup ciddi manada bir kirlilik oluşmasına neden oluyor ve inşaat molozları rasgele boş alanlara dökülüyor.
İnşaat çalışmaları esnasında görüntü, gürültü ve çevre kirliliği oluşuyor.
Yine kentin siluetini bozan, betonlaşmaya yol açan, insan yoğunluğunun artırmasına neden olan kentsel dönüşüm projeleri daha çok zenginlere göre tasarlanmaktadır.
Dairelerin fiyatları ise Türkiye’nin en büyük metropolü olan İstanbul’un en lüks semtlerdeki daire fiyatları neredeyse aynı fiyata.
Bu binalar Batman’ın sosyal yaşamına, kültürüne ve komşuluk ilişkilerine ilerde çok büyük zararlar verecektir.
Diğer taraftan kentsel dönüşümün yapıldığı mahallelerin başında gelen Belde Mahallesi’nde çok katlı 10’larca bina bittiğinde bu bölgelerdeki nüfus artışı üç misline çıkacak.
Bu bölgedeki ne ulaşım ağı, ne su, enerji ve kanalizasyon şebekesi bu yoğunluğu kaldırmayacaktır.
Kentsel dönüşüm böylesi bir soruna da neden olacaktır.
Kentsel dönüşüme izin verenler umarım bütün bu hesapları iyi yapmıştır.
İyi bir planlama yaptıklarını sanmıyorum çünkü yapmış olsalardı, bu süreçleri TMMOB ve benzeri kurumlarla sürdürecek, zarar ve yararları kamuoyu ile paylaşacaklardı.
En basiti yeşil alanlar ve mevcut ağaçlar korunur ve güvence altına alınırdı.
Sözün özü bu mevcut hali ile kentsel dönüşüm Batman’a zarardan başka bir şey vermez.
Şayet bu kentte bir kentsel dönüşüm olacaksa bu da amacına uygun ve şeffaf, katılımcı bir ruhla, İluh Deresinin geçtiği güzergâhlarda, riskli alan olarak görülen Şirinevler Mahallesinin tümünde gerçekleştirilmelidir.
Şayet illa kentsel dönüşüme izin verilecekse sorunlu bölgelerde izin verilmelidir.
Bu şekilde kentsel dönüşüm, sorunlu semtlerdeki sorunları da belki çözer.
