Sel, Batman’ın kaderi mi?
Maalesef ki 17 yıl sonra bile yeniden sel felâketi yaşadık.
Nasıl bir sorun var ki 17 senedir çözülemedi.
18 Kasım'da Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Batman'daydı.
Ve Batman'ın her alanda geliştiğini ve ilerlediğini belirtmişti.
Hatta Sayın Mehmet Şimşek 'Yakında büyükşehir olursanız şaşırmamak lazım.
Çünkü gerçekten muazzam bir gelişim var.' demişti.
Aradan 30 saat sonra Batman'ın yaşadığı sel ve altyapı sorunu ve can kayıpları ortada.
Peki, sorun gerçekten altyapı mı yoksa sorun, asıl sorunu bilmiyor olmak mı?
Ya da başka bir şey mi?
Büyük bir kesim sorunun altyapı olduğunu söylüyor.
Ancak benim görüşüme göre sele göre altyapı planlanamaz. Fakat sel bölgesindeki yatakları düzenleyebilirsin. Ne kadarda bunun doğru bir tespit olduğunu düşünsem de bir vatandaş olarak bu beni tatmin etmedi. Ayrıca zaten bu bahane bir belediye başkanının sığınabileceği bir mazeret değildir.
Şimdi sel felaketi nasıl meydana gelir?
Yoğun yağış sonucu mevcut bölgede bulunan su yataklarının taşması sonucu oluşur.
Buradaki hata; şehir kurarken bu dere yataklarını kapatmak, doldurmak, ıslah etmeyip üstüne imara açmaktır. İşte bu ölümlere neden olur. Bu şekilde de sığınacak malzeme kalmaz tabi. Bir belediye başkanının da çıkıp benden önce yapılmış buralar deme hakkı yoktur. Zaten seçildikten sonraki ilk işi de bu problemi çözmektir.
Peki, ne yapılabilir diye düşündüm.
Bu alanda uzman değilim fakat durumu gözlemledim, sadece bir vatandaş olarak(!) düşüncem şu ki, evet belki sele göre altyapı planlanamaz ama yıllık normal yağış seviyelerinin üstünde olabilecek değişimler hesaba katılarak bir plan yapılabilir.
Bir de bir vatandaş olarak pratik çözüm sunayım(!) İzlediğim bir belgeselde Japonya'da adamın biri her yıl sel oluyor diye sel yönlendirip etkisini azaltmak için yer altında devasa depolar yapmış. Yani her yıl sel olmuyor belki ama Batman'ın fiziksel konumunu biliyoruz, çukur ve yeraltı suyla dolu. Madem ki şehir yerleşiminde değişiklik yapmak ve kentsel dönüşüme giderken yeni yapıları sel, deprem vs gibi doğal afetlere göre planlamak bu kadar zor o halde Batman'da da altyapıyı bu Japon abinin yaptığı çözüme göre planlayacaksın, bu da zor değildir herhalde sonuçta yakında büyükşehir olacağız(!)
Doğal afet dedim ancak ülkemizin genelinde ilk sefer olursa evet afettir ama sürekli tekrarlıyorsa ve can kayıplarına yol açıyorsa bu artık rutin doğa olayıdır.
Nasıl ki deprem olan yerlerde depreme dayanıksız normal ev yapılıyorsa bu sel ve taşkın sorunu da aynı seviyedeki düşünce kalitesinden kaynaklanıyor.
Ayrıca bir hatırlatma; Seller için baraj dolu savakları; yerine, önemine, büyüklüğüne göre 100, 200, 500 yıllık taşkınlara göre depremler içinde üstyapı ve altyapı betonarme yapıları; yerine, önemine, büyüklüğüne göre 50, 100, 200, 500 yılda bir olabilecek depremlere göre tasarlanmalıdır.
Bunu da bizim mi öğrenip unutan sözde işin ehli insanlara hatırlamamız gerekiyor.
