Yeni yıl dolayısı ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her yıl açıkladığı kişi başına düşen gelir ortalamasını bu yıl iller düzeyinde ilk kez açıkladı.
Bu sayede Batman’ın 84 il sırlamasındaki yerini öğrenmiş olduk.
TÜİK’in raporuna göre, Türkiye’de ortalama kişi başına gayrisafi yurtiçi hâsıla 26 bin TL düzeyinde gerçekleşti.
İstatistiklere göre Türkiye’de 14 il, bu düzeyin üstünde gelir ortalamasına sahip olurken, Batman ise son 5 il arasında yer aldı.
TÜİK tarafından verilen istatistiklere göre kişi başı gelirde sanayileşme, en etkili rolü oynadı.
Açıklamaya göre kişi başına düşen gelirde yüksek il 43.645 TL ile İstanbul olurken, İstanbul’u ise Kocaeli ve Ankara izledi.
En kötü gelire sahip iller ise 8.486 TL ile Ağrı, 9.773 TL ile Şanlıurfa, 9.913 TL ile Van, 11.660 TL ile Hakkâri, 11.734 TL ile Muş ve 11.794 TL ile Batman oldu.
Anlayacağınız işsiz rekorunun bulunduğu Batman, 84 il arasında sonuncu değilse de son 5 il arasında yer aldı.
Kişi başına düşen milli gelir hesaplanmasındaki temel gaye, bir ülkede yaşayan insanların ortalama refah düzeyini öğrenmektir.
Kişi başına düşen milli gelir, her ne kadar sadece bir ortalamanın göstergesiyse de bir bakıma bir şehrin ülke ekonomisine olan katkısını da ortaya koyuyor.
Her ne kadar illerin bu gelir düzeyi, bir ülkede yaşayan bireylerin ulusal gelirden aldıkları gerçek pay anlamına gelmese de kişi başına düşen milli gelir hesaplanırken, bir şehrin mevcut milli gelirin o şehrin nüfusuna bölünmesi ile hesaplanmaktadır.
Bir ekonomide belli bir döneme ilişkin safi milli hâsıla değerinden aynı dönemde, o ekonomide alınan dolaylı vergiler toplamının çıkartılmasıyla elde edilen tutar, milli gelirdir.
Bir manada milli gelir bir şehirde belli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerinin açık olarak parasal değeridir.
Petrol ve tarım kente olan Batman’ın ekonomik göstergeleri peki gerçekten bu kadar kötü müdür?
Şahsen bu bana inandırıcı gelmiyor.
Çünkü Batman her ne kadar yeteri kadar sanayileşmemişse de gerçek manada ekonomik olarak TÜİK’in belirlediği gibi Batman’ın son 5 il arasında yer alması mümkün değildir.
Bu işin içinde bir iş var ancak bunda zerre kadar TÜİK’in ne ihmali ne de kastı var.
Batman’ın milli gelire en büyük katkısı petrol ve petrolü işleyen TÜPRAŞ rafinerisi ile sonra da Batman barajıdır.
Her sene açıklanan kurumlar vergi rekortmenleri arasında, şehrimizde en çok gelir elde eden bu üç kurumun ismini görmedik hiçbir zaman.
Çünkü TÜPRAŞ’ın vergi dairesi, Kocaeli Tepecik Vergi Dairesidir.
Vergi numarası da “8750014267” dir.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının Vergi Dairesi de Ankara’dır.
Batman Barajının İşletme Sahibi EÜAŞ’ın da vergi dairesi aynı şekilde muhtemelen Ankara’dır.
Kısacası Batman’da en çok gelir elde eden bu dört kurumun gelirleri ve vergileri Batman’ın hanesine yazılmıyor.
Yazılmayınca da Batman, fukara ve Türkiye ekonomisi için kambur bir şehir olarak lanse ediliyor.
Bu durum, kentin imajını sarstığı gibi dışarıdan yatırımı ve ticaret yapmak isteyeni de olumsuz etkiliyor.
Milli gelirde sondan 5. sırada yer alan bir şehre kim niye yatırım yapsın ki?
Şayet biz bu kentin kalkınmasını istiyorsak öncelikle yukarda dikkat çektiğim üç kurumun gelirlerinin Batmanın Milli Gelir Hanesini kaydedilmesini sağlamamız gerekir.
Petrol ve enerjiden elde edilen gelirler Batmanın hanesine yazıldığında Batman, iller arasındaki nüfus sıralamasında olduğu gibi ilk 20 il arasına girebilir.
Bu çok zor ve imkânsız bir şey değil.
Yeter ki Batmanın milli hâsılaya kazanımları, hanesine yazılsın.
