DAMINDA SALİKŞİR BULUNAN EV

02-10-2019

Batman’ı 1980’lı yıllardan önce uzaktan gören Kire Dağı Eteklerinde şirin bir köyde yaşıyordum.
Batman öyle hızla gelişiyordu ki geceleri parlayan rengarenk ışıkların her gün artmalarından anlıyorduk.
Işıklar çoğaldıkça Batman’a gidip şehri görmenin özlemi daha artıyordu çocuk yüreğimizde. 
İlk Batman’a köyden gelişim ortaokula kayıt işlemlerinde vesikalık fotoğraf çekmek içindi. 
O zamanın Batman’ından aklımdan kalan bir anıyı anlatayım da Batman’ın ne kadar hızla büyüyüp değiştiğini daha iyi anlarsınız.
Bu anlattıklarım size öyle yaşı bir asrı geçmiş birinin anlattıkları gibi gelmesin.
Yarım asırlık yaşı yeni yeni devirmiş bulunmaktayım.
O zamandan bu yana aklımda kalan en canlı anı, Batman’daki duraklarımızdan biri olan kalın gözlüklü Asya Teyzemizin eviydi.
Onunla ilgili anlatacağım anım Batman’ın şehirleşme serüvenin ne kadar hızlı geliştiğini özetlemektedir.
Asiye Teyzemiz her köye geldiğinde etrafında toplanır, bize şehirdeki yaşamı anlatmasını isterdik.
Süt ve şekerden yoğurdumsu ama soğuk bir yiyecekten söz ederdi her seferinden.
Tarif ederken de “soğuk, lezzetli  ve rengârenktir, insanın ağzında kendiliğinde erir” derdi 
Çok sonradan o söz ettiği yiyeceğin isminin dondurma olduğunu öğrendik.
Her seferinde de bize rengârenk delikli şekerler getirir di şehirden.
“Batman’a gelir de aynı gün dönemezseniz şayet bizim eve gelin misafirimiz olun bizde geceleyin” derdi.   
Evleri İluh Deresinin kenarında Batman’ın İlkokulu olan ve sonradan ismi Yunus Emre olarak değiştirilen Devrim ilkokulunun bir arka sokağında kalıyordu.
Tabi Batman o zamanlar bu kadar grileşip betonlaşmamıştı.
Birinci Cadde ve İkinci Cadde, İluh, Akyürek Mahallesi, Raman Mahallesi, Yeni Mahalle ve Sağlık Mahallesinin bir kısmında yerleşim vardı.
Teyzemiz bize evinin adresini tarif ederken de “Bere xwe bidin  ali gir  le ser xeniye me salikşirek heye” (yüzünüzü İluh tepesine çevirin o istikamette damında hasırdan bir sepet  olan ev bizimdir) derdi.
Batman’a ilk gittiğimizde damında selikşir bulunan evi bulmamız hiç de kolay olmamıştı. 
Çünkü o zaman hemen evin birden çok salikşiri vardı. 
Çünkü selikşir dedikleri  hasırdan yapılan leğen tarzındaki sepet birçok işlev görüyordu.
Dam ve gölge serinliklerine bırakılan yiyecekleri tozdan, kedi, fare ve köpeklerden korumak için güvenlik örtücüsü olarak kullanılıyordu.
Selikşirlerin özeliği ise delikli olup hava almasından dolayı buzdolabı görevi görmekti bir nevi. 
O yüzden her evde mutlaka bir salikşir vardı.
Bu da Asya Teyzemizin evini bulmamızı güçleştiriyordu.
Neyse ki Batman’da hemen hemen herkes birbirini o zamanlar tanıdığı için gideceğimiz adresi bulup sokakta gecelemekten kurtuluyorduk.
Teyzemin evinin ön cephesi Devrim İlkokuluna, arka cephesi İluh Deresine bakardı.
İluh Deresi daha berbat ve kirlenmiş hali ile ilk günkü gibi duruyor.
Devrim İlkokulu’nun binası yenilense ve ismi Mehmet Akif İlkokulu olarak değişse de hala yerli yerinde.  
Melek yüzlü Asya Teyzemiz ise yıllar önce yüz küsur yaşlarında yaşama veda etti.
Biz de betona gömülmüş, salikşirlerin olmadığı rezil kapitalizmin pençesinde bir yaşam sürüyoruz.

 

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?