ESNAF BİR AYDA KAÇ KİRA ÖDER?

Memleketin ekonomideki vaziyeti, esnafın halinden daha en çok belli olur.
Esnafın vaziyeti geçtiğimiz yıllara oranla ne yazık ki iyi değil.
İyi olmadığını, art arda boşalan dükkanlardan anlamak mümkündür.
Eskiden iş yeri açmak için boş dükkan bulunamıyordu şimdi ise kiracı bulmak güç.
Ayakta kalabilen de genelde yıllardır esnaflık yapan bu işin pirleridir.
Yeni açılan iş yerleri genelde işler hayal edildiği gibi gitmediğinden kapanıyor.
Kepenk indirmeyenler de KOSGEB, DİKA ve İŞKU’dan aldıkları destekle ayakta durabiliyor.
Bir işyerinin kurulması ve işletmesi denince hepimizin aklına gelen öncelikle kira geliyor.
Kirası yüksek değil ise sorun yokmuş gibi bir algı var.
Kira yüksek ise demek ki işi zordur.
Hepimizde bu algı oluşmuş.
Esnafa ilk sorduğumuz “kiran ne kadar?”
Allah var Batman’da işyeri kiraları da İstanbul ve Ankara gibi şehirlerdeki kiralarla yarışıyor.
Şehrin çarşı denen kısımlarında ara sokaklar dâhil Bin TL’den başlayıp 20 bin TL’ye kadar bu aralıkta kiralar değişiyor.
Yazılarımın sıkı takipçisi ve iyi bir analizisti olan Esnaf Hasan Tunç’la şemsiyeli sokakla ilgili yazımı değerlendiriyoruz.
Arada esnafın içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıdan söz ediyor.
O arada kendisine klasik soruyu yöneltiyorum;
“Kiran ne kadar?” diye.
“Mülkiyet benim, kira ödemiyorum” deyince şaşırdım doğrusu.
Kira ödemiyorsa üstüne üstelik kendisi de bir işçi gibi çalışıyorsa demek ki kazanıyor diye düşündüm o an.
“Madem kira ödemiyorsun nasıl oluyor da işlerin iyi değil” diye ikinci soruyu sorunca derin bir nefes alarak başladı anlatmaya Hasan Tunç
“Esnafın tek gideri kira olduğu sanılıyor. Oysa kiradan daha çok maddi açıdan tutarı yüksek olan kalemlerimiz var” diyerek başladı sıralamaya:
“1-İşçi parası asgari ücretten iki işçi olsa 4 bin TL. Sigorta primleri vergileri 2 bin toplamında etti mi 6 bin TL.
2- Tabela vergisinden tutun, KDV ve çeşit çeşit vergiler, muhasebeci ücreti neredeyse onun da aylık gideri kira oranında.
3- İşyeri sahibi ve çalışanların yemek ve içecek gideri ortalama 2 bin TL civarı.
4-Elektrik, ısınma, su ve internet gideri aylık ortalama Bin 500 lira civarı.
5-Esnaf sürekli kredi çekiyor, çek, vergi ve sigorta primleri zamanında ödenmediği zaman oluşan faizler”
Evet, Güven Yapının Sahibi Hasan Tunç, en az kira kadar önemli gider kalemlerini böyle sıralıyor.
Gerçekten bu güne kadar işe bu boyuttan bakmamıştık.
Tabi bir işyeri için daha birçok ön görünen görünmeyen gider var.
Bunların hepsini üst üste eklediğimizde kira gideri tüm giderlerin toplamının karşısında çok büyük bir rakam olarak görülmez.
Elbette kira önemli bir kalemdir ve Batman’da fahiş durumdadır.
Ancak fahiş olan ve esnafın belini büken sadece kira değildir.
En az kira kadar diğer giderlerdir de.
Bu giderler her sene arttıkça artıyor.
Bu durum karşısında olan da esnafa oluyor.
Esnaf bu gider kalemleri altında ezildikçe eziliyor.
Bu yüzden kredi çekmek için önce banka, kredi sicilleri bozulunca da soluğu tefecide alıyorlar çaresizlikten.
Belki farkında değilsiniz ama her gün bir esnaf Batman’da kepenk kapatıyor.
Anlayacağınız Batman esnafı ekonomik olarak sadece yüksek olan faizlerden dolayı değil tüm gider kalemlerden dolayı zor günler yaşıyor.