İkamet ettiğimiz sokakta kalanlar olarak ekmek temini bakımından şanslı sayılırız.
Her biri 100–200 metre mesafede 3 kara fırın,
Tandır ekmeği üreten ve satan yer,
Saç ekmeği (gözleme) satan yer,
Bir de ekmek üretip satışını yapan bir alışveriş merkezi var.
Kara fırınlarda açık ekmek 2 Lira 50 Kr. Somun 1.25 TL.
Tandır Ekmeği de 2 lira 50 Kr.
Saç ekmeği (gözleme) 1.50 Tl.
Alışveriş merkezindeki somun ekmek 1 lira, açık ekmek 2 liradır.
Hal böyle olunca en çok ekmek satan fırın, alışveriş merkezidir.
Her ne kadar ekmek fiyatını belirleme yetkisi Esnaf Odaları Birliğinde olsa da fiyatlar birbiri ile uyuşmuyor.
Her sektörde olduğu gibi fırıncılar arasında da rekabet var.
Özellikle kenar mahallelerde kirası ucuz olan veya mülkiyeti kendilerinin olan fırınlar 2 liraya tam ekmeği satıyor.
Ekmeğin bayat ve ucuzu ise İluh Deresi, Mehtap Sineması, Alo Tevşo Semt Pazarı civarında satılıyor.
Ekmeğin bayat durumuna göre tam ekmeğin 1 liraya bile satıldığı oluyor.
Aslında tüm fırınlar, ellerinde bayat ekmek kalınca fiyat indirimine gidiyor.
Bizim eve en yakın ekmek fırını, kaliteden ödün vermediği için taze ekmek fiyatında indirim yapmıyor.
Yine de genelde gün bitiminde ekmekler tükeniyor.
Bazen bayat ekmekleri yine de elde kalabiliyor.
Her gün sabah fırına sıcak taze ekmek ve bayatını almaya gidenlerin yolu, birbiri ile kesişiyor.
Her rastladığımda bayat ekmek alanların yüzünde bir mahcubiyet ve eziklik var.
Bayat ekmek almaya gelenler, fırında ekmek alanlarla yüz yüze gelmemeye çalışıyor.
Hafta sonu fırında ekmek alırken bir anne ve fırınca arasında para konusunda bir konuşmaya istemeden şahit oldum.
“Fırıncı hayır olmaz” diye ısrar ediyordu.
Kadın da fırından aldığı 5 ekmek elinde, 6 Lirayı uzatıyordu.
Fırıncı, kadının mahcubiyetine dayanamadı ki 6 lirayı kabul etti.
Meğerse bayat ekmekler bizim alışveriş yaptığımız yerde 1 lira 50 kuruşmuş ve 5 ekmek 7 lira 50 kuruş yapıyormuş.
Kadının da parası 6 liraymış, eve ise 5 ekmek lazımmış.
Anlaşmazlık ondanmış.
Oysa geçmişte aynı fırıncının defalarca muhtaç ailelere üstelik taze ekmekleri ücretsiz verdiğine şahit olmuştum.
Onu bu kez muhtaç ailelerle bayat ekmek pazarlığını yaparken görünce çok şaşırdım.
Aslında fırıncıyı da bayat ekmek pazarlığı yapan anneyi de bu duruma getiren, hayat pahallılığı ve sürekli artan enflasyon.
Kim ne derse desin açıklanan enflasyon rakamlar, vatandaşı etkileyen sokaktaki enflasyon farkı değildir.
Hayat pahallılığı ve zamlar karşısında esnaf dertli ve sıkıntıda, vatandaş (özeliklide dar gelirli ve orta halılar) şikâyetçi ve zor durumda.
Temel gıda ihtiyaçlarının başından gelen en çok tüketilen ve en ucuzu bayat ekmeğin bile bir piyasası oluşmuş ve pazarlığı yapılıyorsa demek ki ekonomide gidişat iyi değildir.
Bunu görmezden gelmek, ileride daha büyük sıkıntılara yol açabilir.
Ekonomist değilim, ama yaşadığımız toplumun ruh halini iyi okuyabilen bir sosyal bilimci sayılırım.
En büyük özelliğim de toplumun acısını, sevincini ve kaygısını da hissedebilen biri olup hissiyatımı hesapsız ve beklentisiz olarak açıkça dillendirmemdir.
Benden söylemesi…
