Nedir bu “kaçak’a” olan sevgi ve yönelme bu ilgi?
Doğrusu bu sosyal bir vaka olarak yıllardır yaşamımızın bir gerçeği durumundadır ve araştırılması gerekir.
Bölge insanı olarak “kaçak çayı” çok sevdiğimiz doğrudur
Bun mudur tek başına “kaçak ı” sevdiren ve bu yola sevk eden, neden?
Elbette tek başına bu değildir.
Kaçak mazot, kaçak sigara, kaçak çay, her türlü elektronik eşya, hatta kaçak altın’a kadar çeşitleniyor ve dallanıyor kaçak eşya ve gıdalar.
Bir zamanlar Mezopotamya’nın ticaret merkezi olan bölgemizden Şam, Musul, Kerkük, Beyrut’a kadar üretilen ürünler pazarlanıyordu.
Şimdi tam tersi işliyor.
Ortadoğu ülkelerinden kaçak yollarla bin bir çeşit ürün getiriliyor.
Zaman içerisinde Mezopotamya coğrafyasında oluşturulan suni sınırlar yüzünden yapılan ticari alışverişin devletler tarafından engellenmesi ile insanların kaçakçılık yapmaya mecbur bırakıldı.
Kaçakçılık ile ilgili bölge insanın meramını en iyi şekilde büyük şair Ahmet Arif bir şiirinde şu dizelerle dile getiriyor:
“Pasaporta ısınmamış içimiz / Budur katlimize sebep suçumuz / Gayrı eşkıyaya çıkar adımız / kaçakçıya / Soyguncuya/ Hayına...”
Şu anda bölge ekonomisi “kaçak” olarak adlandırılan pazar ile ayakta durabiliyor.
Bölge nüfusunun önemli kesimi, geçimini kaçakçılıkla sağlıyor.
Bu gerçeği devlettin en üst kademelerindekiler de biliyor.
Kaçakçılık gerçeği yarım asırdır bu coğrafyada sürdürülüyor.
Ancak devlet bu güne kadar “kaçak pazarının” yerine bir alternatif bulmadığı için hep göz yummuş.
Bölge halkını kaçakçılığa zorlayan da işsizlilik ve yoksulluktur.
Yoksulluğa işsizliğe çare bulunamayınca da kaçakçılığa mecbur kalmış bir yerde.
Kaçakçılık bir yerde ekmek davası olmuş günümüzde.
“Kaçak” pazarının ortadan kaldırılması bir bakıma bölge ekonomisinin çökmesi anlamına gelmektedir.
Son zamanlarda kaçak sigara, mazot ve çayı önlemek için büyük bir mücadele var.
Arda arda operasyonlar yapılıyor “kaçak” olarak tabir edilen malzemelere el konuluyor.
Kaçakçılık yaptıkları tespit edilen birçok kişiye ağır para ve hapis cezaları veriliyor.
Bu yanlış ve zamansız bir uygulamadır.
Kaçak pazarının yerine bir alternatif bulmadan “yasak” sorunu çözmeye çalışmak illerde büyük sosyal patlamalara neden olabilir.
Ülke ekonomisine bilmem yılda ne kadar kaybettiriyor demek ile soruna yaklaşmak doğru değildir.
Kaçak yollarla ticaret yapan insanları mevzuata uygun bir şekilde ihracata ve ithalat yapabilmelerinin önündeki engeller kaldırılarak veya bu işle uğraşanları başka uğraşılara ve pazarlara yönlendirerek bu sorun çözülebilir ancak.
Kaçak ve kaçakçılık sorununu, cezalarla yasaklarla engellemek mümkün değildir.
